Τα ακάρεα είναι μικρά αρθρόποδα που ανήκουν στην τάξη Arachnida και παρουσιάζουν ανάλογα με το είδος υγειονομικό η μη ενδιαφέρον. Έχουν πάντα 4 ζεύγη ποδιών σε αντίθεση με τα έντομα που έχουν 3 και είναι πολύ μικρότερα (κάποια δε φαίνονται με γυμνό μάτι). Τα κατατάσσουμε σύμφωνα με τις συνήθειες τους, το περιβάλλον που συναντώνται ή τους ξενιστές τους (οργανισμούς στόχους) σε:

• Ακάρεα της σκόνης
• Ακάρεα των ζώων (κατοικίδια, παραγωγικά, και άλλα ζώα)
• Ακάρεα αποθηκών και τροφίμων
• Ακάρεα του ανθρώπου

Διαμέσου της σκόνης που συναντάται σε κάθε σπίτι μεταφέρονται κάποιοι πολύ μικροί οργανισμοί, που δε φαίνονται με γυμνό μάτι και ονομάζονται ακάρεα της σκόνης (dust mites).

Η κύρια αιτία των αλλεργιών που μπορεί να εκδηλωθούν με συμπτώματα ρινίτιδας ή άσθματος, δερματίτιδες κ.α. είναι τα ακάρεα και τα αλλεργιογόνα περιττώματα τους. Επιβιώνουν σε όλες τις συνθήκες μίας κατοικίας και βρίσκονται σε υπνοδωμάτια και κουζίνες με προτίμηση στα στρώματα, χαλιά, γεμισμένα έπιπλα και κλινοσκεπάσματα, με πληθυσμό 100-500 ατόμων ανά γραμμάριο σκόνης. Τρέφονται με σωματίδια οργανικής ύλης που αποβάλλονται από το ανθρώπινο σώμα όπως πιτυρίδα, νεκρά κύτταρα δέρματος (απολεπίσματα), τρίχες κ.λπ. Ευνοούνται σε συνθήκες αυξημένης υγρασίας και κακού αερισμού, συνεπώς τα αλλεργικά συμπτώματα γίνονται πιο έντονα τους χειμερινούς μήνες, παρότι είναι εμφανή, έστω και σε μικρότερο βαθμό, όλο το χρόνο.

Τα ακάρεα των ζώων περιλαμβάνουν ένα μεγάλο αριθμό ειδών που προσβάλλουν σκύλους, γάτες, βοοειδή, αιγοπρόβατα, τρωκτικά, πτηνά και άλλα ζώα. Τα τελευταία χρόνια στην Αθήνα παρατηρείται έξαρση στα ακάρεα των περιστεριών (προσβάλλουν και άλλα πτηνά) τα οποία είναι δυνατόν σε περιπτώσεις με νεκρά ζώα ή φωλιάσματος τους να κάνουν την εμφάνιση τους και σε κατοικημένους χώρους και μάλιστα σε πολύ μεγάλους πληθυσμούς. Κάποια ακάρεα όπως το είδος Demodex που συναντάται συχνά στους σκύλους, μπορούν να προσβάλλουν και τον άνθρωπο. Ακάρεα του είδους Psoroptes προκαλούν σημαντικές οικονομικές ζημιές στους κτηνοτρόφους βοοειδών και αιγοπροβάτων, αφού μεταδίδουν με μία μολυσματική ασθένεια που εξαπλώνεται πολύ γρήγορα στους στάβλους των ζώων (αγριοψώρα).

Τα ακάρεα των τροφίμων παρουσιάζουν μεγάλο υγειονομικό ενδιαφέρον καθώς επίσης και οικονομικό αφού εκτός από ποιοτική είναι και ποσοτική η υποβάθμιση των προϊόντων που συναντώνται. Πιο κοινό στα τρόφιμα είναι το άκαρι των αλεύρων (Acarus Siro), το οποίο μολύνει αποξηραμένα προϊόντα, άλευρα, σπόρους κ.λπ. με αλλεργιογόνα και παθογόνα. Τα ακάρεα των τροφίμων είναι δυνατόν να επηρεάσουν έμμεσα τα παραγωγικά ή αγροτικά ζώα αφού οι υποβαθμισμένες τροφές μπορεί να προκαλέσουν διάρροιες, ανορεξία ή ακόμα και αναστολή της ανάπτυξης τους.

Τα ακάρεα του ανθρώπου είναι αρθρόποδα κυρίως ανθρωπόφιλα με το άκαρι της ψώρας το πλέον σημαντικό είδος αφού συναντάται αρκετά συχνά ειδικότερα σε μέρη με ανθυγιεινές συνθήκες και συνωστισμό, όπως σχολεία, ιδρύματα, στρατώνες και φυλακές. Τα έντομα εισχωρούν κάτω από την επιφάνεια του δέρματος και εναποθέτουν τα αυγά τα οποία εκκολάπτονται και εξαπλώνονται στα χέρια, στις ενώσεις των δακτύλων, στην περιοχή πάνω από τα γεννητικά όργανα και γύρω από τις μασχάλες. Αρχικά και κυρίως τις βραδινές ώρες προκαλούν έντονο κνησμό (φαγούρα) και στη συνέχεια εκδηλώνονται τα εξανθήματα που υποδηλώνουν τη φλεγμονή. Οι δευτερογενείς μολύνσεις που ακολουθούν οδηγούν στη μεταδοτική νόσο που ονομάζεται ψώρα. Η Ψωρίαση που συχνά συγχέεται αφορά σε μία μη μεταδοτική χρόνια φλεγμονώδης δερματοπάθεια, ανοσολογικής αιτίας που δε σχετίζεται με τα ακάρεα.

Οι κρότωνες ή τσιμπούρια είναι ενδοπαράσιτα αρθρόποδα αρκετά μεγαλύτερα από τα προηγούμενα και αποτελούν φορείς πολλών μολυσματικών ασθενειών, ενώ προσβάλλουν τα ζώα και τον άνθρωπο. Μεταφέρονται κυρίως με ζώα αγροτικά ή και κατοικίδια και δημιουργούν γρήγορα μεγάλους πληθυσμούς που ο στόχος τους είναι αρχικά να προσκολλώνται στην επιδερμίδα του ανθρώπου ή το τρίχωμα των ζώων. Είναι εύκολο ένα τσιμπούρι να μεταφερθεί από το γκαζόν ή άλλο σημείο που “καραδοκεί”, σε κάποιο θερμόαιμο που χρησιμοποιεί ως ξενιστή. Εναλλακτικά μπορεί να μεταφερθεί από το σώμα του ζώου που ήδη παρασιτεί (ενδιάμεσος ξενιστής). Σημαντικά είδη είναι το Ixodes Ricinus, το οποίο τρέφεται κυρίως με αίμα μεγάλων θηλαστικών και ανθρώπου, όπως και το Argas Reflexus που προσβάλλει κυρίως τα περιστέρια αλλά και τον άνθρωπο και μπορεί ο κύκλος ζωής του να φτάσει τα 11 χρόνια! Τα τσιμπούρια μπορεί να προκαλέσουν εκτός από εξανθήματα που συνοδεύονται από έντονο κνησμό, αναφυλαξία, εγκεφαλομυελίτιδα ή εγκεφαλίτιδα.

Για τα υπόλοιπα ακάρεα που συναντώνται σε κατοικημένους χώρους, χώρους παραγωγής ή αποθήκευσης τροφίμων ή σε κτηνοτροφικές μονάδες οι εφαρμογές καταπολέμησης διαφοροποιούνται σύμφωνα με το είδος, το πεδίο και άλλους παράγοντες. Η απεντόμωση συχνά συγχέεται με την απολύμανση και έχει λανθασμένα επικρατήσει η απολύμανση. Όπου στη συνέχεια αναφερθεί ο όρος απολύμανση εννοείται η απεντόμωση. Η ακαρεοκτονία γενικά μπορεί να επιτευχθεί με ψεκασμούς, εκνεφώσεις, ή τη χρήση καπνιστικών εντομοκτόνων σκευασμάτων (καπνογόνο απεντόμωσης) ή υποκαπνιστικών σκευασμάτων. Χρησιμοποιούνται αμιγώς ακαρεοκτόνα σκευάσματα ή εντομοκτόνα που εμφανίζουν παράλληλα και ακαρεοκτόνο δράση. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να έχει προηγηθεί καθαριότητα, θεραπεία και παρακολούθηση από γιατρό ή κτηνίατρο και όποια προληπτικά μέτρα απώθησης μπορούν να ληφθούν (όπως είναι τα απωθητικά που χρησιμοποιούνται στα κατοικίδια).

• Απολύμανση χώρων με νεφελοποίηση-εκνέφωσηΗ μέθοδος της εκνέφωσης για την αντιμετώπιση ακάρεων ή ακαρεοκτονία (λέγεται κοινά απολύμανση για ακάρεα), στηρίζεται στον πολυμερισμό του ακαρεοκτόνου διαλύματος που χρησιμοποιείται, σε πολύ μικρής διαμέτρου σταγόνες (20-80μm), με σκοπό την άμεση καταπολέμηση των παρασίτων που βρίσκονται στον χώρο. Το διάλυμα διέρχεται με μεγάλη δίνη και σαν νέφος εισχωρεί σε όλα τα πιθανά σημεία ύπαρξης πληθυσμού τους (νεφελοποίηση). Πέρα από την άμεση κατάρριψη του πληθυσμού δημιουργείται -εξαιτίας της υπολειμματικής δράσης του ακαρεοκτόνου- ένα φιλμ προστασίας σε όλες τις επιφάνειες του χώρου. Έτσι επιτυγχάνεται η απολύμανση σπιτιού κατά των ακάρεων και μάλιστα καθολικά και σε μικρό χρόνο.
  Για περισσότερα πατήστε εδώ
• Απολύμανση σπιτιού με ατμό (θερμική καταπολέμηση)Μία από αυτές τις εφαρμογές που θα μπορούσε να επιφέρει ικανοποιητικά αποτελέσματα έναντι των ακάρεων, στην περίπτωση που δεν μπορεί να γίνει χρήση ακαρεοκτόνων, είναι η απολύμανση με ατμό (υπέρθερμος ξηρός ατμός). Η απολύμανση για ακάρεα με την συγκεκριμένη μέθοδο (βιολογική απολύμανση) εφόσον γίνει λεπτομερώς, είναι δυνατόν να λύσει το πρόβλημα και μάλιστα με την πρώτη επίσκεψη. Είναι πολύ σημαντικό να γίνει πολύ αναλυτικά η απολύμανση του καναπέ η απολύμανση του στρώματος, και η απολύμανση των επίπλων και ιδιαίτερα των καθισμάτων σχολαστικά. Επίσης στην περίπτωση παρουσίας ακάρεων σε κρεβάτια και στρώματα (ακάρεα στον καναπέ και ακάρεα στο στρώμα) που στην περίπτωση των ακάρεων της σκόνης η παρουσία τους είναι βέβαιη, η κατάρριψη του πληθυσμού είναι άμεση. Πέραν των άλλων επιτυγχάνεται και η απολύμανση στρωμάτων και απολύμανση καναπέδων ή όποιων άλλων επίπλων από μικρόβια.

Όλα τα εντομοκτόνα-ακαρεοκτόνα σκευάσματα που χρησιμοποιούνται είναι οικολογικά (ακίνδυνα για τον άνθρωπο, τα κατοικίδια και το περιβάλλον), άχρωμα, άοσμα και υψηλής αποτελεσματικότητας. Διαθέτουν έγκριση από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και προορίζονται για χρήση σε κατοικημένους χώρους και χώρους υγειονομικού ενδιαφέροντος.

Photo Gallery